sabato 28 dicembre 2013

Ferdinando Magellanes
Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Ferdinando Magellanes
Ferdinando Magellanes (portugese: Fernão de Magalhães; espaniol: Fernando de Magallanes; (Sabrosa, 17 octobre 1480 – insula de Mactan, Philippinas, 27 april 1521) esseva un explorator e navigator portugese. Ille al servicio del corona espaniol compliva le prime circumnavigation del globo. Ille era le prime capitano a partir ab le Europa verso West directe in Asia e le prime europeo a navigar in le Oceano Pacific. Le historia del su viage es pervenite a nos per medio del diario del italiano de Vicenza Antonio Pigafetta, que recordera in le seculos Magellanes e le su interprisa.
Biographia: Ferdinando Magellanes nasceva ab un familia aristocratic de Sabrosa in le provincia de Tràs-os-Montes, in le Portugal septentrional. Le patre sue, Pedro Rui de Magalhães, sposate con Alda des Mesquita, il era le burgomaestro (alcaide) del pais. Magellanes habeva un fratre, Diego de Sousa, e un soror, Isabel. Al etate de dece annos Magellanes perdeva le genitores. Duo annos plus tarde, sequeva le fratre a Lisbona e deveniva page al corte del regina Leanor e del rege Johannes II. Hic habeva per le rege, le generose education que pertineva al juvene nobiles del epocha. In le 1505, a 25 annos, ille iva in le India portugese, con un flota de 22 naves, al servicio del prime vicerege Francisco de Almeida. Ille remaneva in India octo annos, essera in Goa, Cochin e Quiloa. Presto ille on meritava un mention honorabile e un promotion, per haber eludite un motin e salvate del vitas human. Ille ab le 1506 participava al battalia naval de Cannamore ubi esseva ferite, e in le decisive battalia de Diu. In iste expedition ille ganiava le promotion a capitano (1510). Sub le commando de Alfonso de Albuquerque, nove vicerege, participava al conquesta del porto strategic de Malacca (1511) in le hodierne Malaysia. Retornate in patria, con un ric botino e uno sclavo comprate a Sumatra, Henrico de Malacca; ille participava in le 1513 a un expedition in Marocco, ubi combatteva in le battalia de Azamor, habente un lesion de un geniculo. Esseva depois accusate de haber intertenite con le musulmanes commercios illegal: iste vicissitude portera le 15 maio 1514 al su dimission con dishonor del servicio per le corona portugese.
Le expedition: In le anno 1517, Magellanes iva a Sevillia, ubi se maritava con Beatriz Barbosa, filia de Diego Barbosa e Maria Caldeira su parentes. Ille con le cosmographo Rui Faleiro, su amico incontrava Juan de Aranda del “Casa de Contratación”, un alliato importante pro le su projecto de arrivar al Moluccas per Occidente, proque Magellanes habeva habite in possession un carta geographic que signava de un hipothetic passage verso le Oceano Pacific poco plus a sud del Rio de la Plata. Ille assi se convinceva de poter, in iste modo, de trovar un via per le Asia plus breve de celle circum le Africa. Isto haberea permisso de discoperir un passage a sud-west de connexion del Atlantico con le Pacific. De tal passage, considerate geographicamente probabile ma del qual necuno habeva notitia secur, les fabulava ab tempore le cartographos. In realitate, le scopo strategic del expedition essarea stato cello de cercar un nove via marittime per le Insulas del Species, in le archipelago del Moluccas in Indonesia, evitante assi de circumferer le Africa, de cuje le portos occidental e meridional il era tote controlate ab le Portugal. Si possibile, on esserea debite anque provar que le Moluccas on trovava effectivemente a west del antimeridiano del linea que, secundo le Tractato de Tordesillas, divideva le zonas de influentia e possession colonial inter espanioles e portugeses. Naturalmente, non minus importante esserea stato le eventual discoperta de nove terras de annexar al jam immense imperio del rege de Espania Carolo I (le imperator Carolo V del Sacre Imperio Roman). Convincite le soverano, gratias al influentia de Juan Rodriguez de Fonseca episcopo de Burgos, a financiar le interprisa, le rege le die 22 martio 1518, nominava Magellanes e Falerio capitanos e in julio comendatores del Ordine de Santiago. Le expedition de Magellanes con un flottilia de cinque naves: le Trinidad (110 tonnas e 55 viros), San Antonio (120 tonnas e 60 viros), Conception (90 tonnas e 45 viros), Victoria (85 tonnas e 45 viros), Santiago (75 tonnas e 32 viros); levava le ancoras le 20 septembre 1519 ab San Lucar de Barrameda (10 augusto ab le porto de Sivillia). Le die 28 novembre 1520, remanite solmente con tres naves (un era naufragate, le altere habeva desertate), transversava le stricto que ab ille prendeva le nomine, inter le costa de Patagonia e le Terra del Foco, e per le prime vice on penetrava in un grande oceano incognite al europeos, que per tote le tres menses de navigation in direction nord-west remaneva tranquille, al puncto que le esseva attribuite le nomine de Pacific. In le mense de martio del 1521 Magellanes, attingeva le Insulas Mariannas e pois le Philippinas, ubi trovava le morte. Secundo le diario de Pigafetta, (remanite ferite a Mactan), Magellanes habeva convertite le rege del insula de Cebu, Rajah Humabon e multe del su subjectos al Christianismo. Quando Cebu on submitteva al corona espaniol, sur le vicin insula de Mactan explodeva un revolta. Magellanes decideva de usar le fortia per conquirer Mactan al Espania e al Christianismo. Quando disbarcava le matino del 27 april 1521 ille esseva occidite ab le habitantes del insula. Le viage terminava le 6 septembre 1522, depost haber transversate le Oceano indian e duplate le Capo de Bon. Sperantia, quando le Victoria, le sol nave remanite, al commando de Juan Sebastian Elcano, retornava a San Lucar depost haber completate le prime circumnavigation del globo in 2 annos, 11 menses e 17 dies. A bordo del parve nave, que imbarcava aqua et habeva velas de fortuna, on habeva solmente 18 homines del 234 partite, inter marineros e soldatos de varie origine inter le qual portugeses e italianos. Inter le prime on habeva: Alvaro de Masquita, cosino de Magellanes, Duarte Barbosa cosino de su sposa Beatriz, Joao Serrao et Estevao Gomes. Inter le supervivite il era duo italianos, Antonio Pigafetta, navigator, geographo e scriptor qui scribera le historia del expedition, e Martino de Judicibus, un altere italiano, Leon Pancaldo, remanite sur le Trinitad, in reparation retornera in le 1525.
Le prime circumnavigation del Globo
Le prime circumnavigation del Terra: Le circumnavigation del globo, non era in le intention de Magellanes, qui habeva sol volite trovar le passage al West verso le Insulas del Species e le Indias, iste objectivo lo videva realisate in vita. Solmente Juan Sebastiàn Elcano, insimul ad Antonio Pigafetta, recognosceva le ver importantia del viage circum al Terra. A ille e al su 17 homines supervivite pertine le honor de haber complite le prime viage continue circum al Terra. Isto vale anque per le 13 homines remanite prisionieros del portugeses a Capo Verde, que il era plus a Occidente respecto al Espania. Ma anque Magellanes mesmo in le su vita habeva circumnavigate le terra completemente: ab le 1505 al 1511 era jam stato in Oriente, ubi habeva visitate anque le Moluccas, anque se non esserea retornate, in le 1521 era arrivate al Philippinas habente inde jam taliate le meridiano del Moluccas. Le viage de Magellanes demonstrava definitivemente quatro cosas: que le Terra es un sphera; que le circumferentia del planeta es multe major de quanto haberea jammais credite tote le geographos; que anque le America pote esser circumnavigate como le continente african; que on perde 24 horas si on seque le cammino del Sol ab occidente a oriente. Iste ultime observation fornira le base a nove speculationes de interesse physic e metaphysic sur le natura del tempore e del eternitate. Ab le puncto de vista material, per le longe distantias (le Victoria habeva percurrite 69.000 km in tres annos pro retornar in Espania), le viage de Magellanes non poteva representar un valide alternative al si-nominate “Route del Species” controlate ab le portugeses. Espania e Portugal los revindicava ambes le possession del Moluccas in base al Tractato de Tordesillas e sol in le 1529 le controversia poteva esser resolvite con le Tractato de Saragossa, con le qual le Espania debeva renunciar al su pretention sur le zona. Totevia, le espanioles conquireva Guam e le Philippinas, in lor possesion usque al 1898.
Antonio Pigafetta, (Vicenza, 1492 circa – Modone, 1531), es stato un navigator, geographo e scriptor italian. Ille scribera un detaliate relation del grande viage de Ferdinando Magellanes, qui habeva accompaniate in le su circumnavigation del globo ab le 1519 al 1522. Le Relation del prime viage circum le mundo, es hodie retenite un del plus preciose documentos sur le grande discopertas geographic del Cinquecento. De ille se sape qui era un cavallero de Rhodos, filio de un nobile familia de Vicenza, homine de studio de mathematica e astronomia. In le 1519, ille se trovava a Barcelona, escorta del Nuncio pontificie Francesco Chiericati, anque ille vicentin, quando sentiva del expedition de Magellanes, ille gratias al recommendation del Nuncio, obteneva ab Carolo V le permiso de poter participar al viage de Magellanes como homine de armas. Inter le 1524 e le 1525, Pigafetta scribeva in italian le Relazione del primo viaggio intorno al mondo, con le Tractato del Sphera, le su memorias sur le viage. Le 5 augusto 1524 le Senato del Republica de Venetia le faceva imprimer le su Diario. Secundo un hipothesis ille esserea morite in combattimento al large de Modone, in le provincia de Messenia (Grecia) in le 1531, durante un battalia naval inter le Cavalleros Hospitalari del Ordine de Sancte Johannes e le flotta turc.